09:30 - 17:30

Ημ. λειτ.: Δευτέρα - Παρασκευή

Αναδρομικά Συνταξιούχων Δημοσίου

Δικηγορικό Γραφείο Καλούδης

Σχετικά με την γνωμοδότηση της 3ης Ειδικής Συνεδρίασης της Ολομέλειας του
Ελεγκτικού Συνεδρίου στις 23-9-2020

Σύμφωνα με τα πρακτικά της Ειδικής Συνεδρίασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου που κοινοποιήθηκαν στις 23-9-2020 στην Ελληνική Κυβέρνηση, η ολομέλεια του δικαστηρίου γνωμοδότησε τα εξής:

  • Η ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης του ΣτΕ δεν είναι κρίσιμη σε σχέση με τις αξιώσεις των συνταξιούχων του δημοσίου για τις αντισυνταγματικές περικοπές 4093/12 και 4051/12.

 

  • Η επιστροφή αναδρομικά των περικοπών για το διάστημα 6/2015-5/2016 ικανοποιούν εν μέρει τις αξιώσεις από την αντισυνταγματικότητα των περικοπών αυτών και όχι καθολικά.

 

  • Η τροπολογία αυτή δεν αποτελεί πρόσφορο μέσο για την αποσυμφόρηση του όγκου των αγωγών που έχουν κατατεθεί στο Ελ. Συνέδριο καθώς πέραν του 11 Μήνου οι αξιώσεις αφορούν και σε προηγούμενα χρονικά διαστήματα.

 

  • Η τροπολογία αυτή δεν αποτελεί πρόσφορο μέσο για την αποσυμφόρηση του όγκου των αγωγών που έχουν κατατεθεί στο Ελ. Συνέδριο καθώς πέραν του 11 Μήνου οι αξιώσεις αφορούν και σε προηγούμενα χρονικά διαστήματα.

 

  • Οι αξιώσεις των συνταξιούχων για την αναδρομική επιστροφή των περικοπών που κρίθηκαν αντισυνταγματικές δεν έχουν υποπέσει σε απόσβεση λόγω παραγραφής και κάθε περιορισμός σχετικά με τις παραπάνω θεωρείται παρέμβαση του Νομοθέτη στα περιουσιακά δικαιώματα των συνταξιούχων.

 

  • Η τροπολογία αυτή αντίκειται στο άρθρο 1 του πρώτου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.

Παρακάτω σας παραθέτουμε και το αυτούσιο κείμενο των πρακτικών της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου:

 

«IV.Συνέπειες των διαφορών στην νομολογία των δύο ανωτάτων δικαστηρίων ως προς το αλυσιτελές των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
 
13.Από την ανάλυση που προηγήθηκε καθίσταται προφανές το διαφορετικό νομολογιακό περιβάλλον εντός του οποίου κυοφορήθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 4714/2020 για τους συνταξιούχους των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, σε σχέση με εκείνο στο οποίο, με το άρθρο 1 του προτεινόμενου σχεδίου νόμου, επιχειρείται οι ανωτέρω ρυθμίσεις να μεταφερθούν και να ισχύουν για τους συνταξιούχους του Δημοσίου και τις λοιπές εξομοιούμενες με αυτούς κατηγορίες.
 
14. Η 11η.6.2015, ημερομηνία δημοσίευσης της κατά τα ανωτέρω απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, δεν εμφανίζεται κρίσιμη στο νομολογιακό περιβάλλον του Ελεγκτικού συνεδρίου αναφορικά με τις αξιώσεις των συνταξιούχων του Δημοσίου και των εξομοιουμένων με αυτούς από αντισυνταγματικές περικοπές.
 
15.Στο δε παρόν στάδιο εξέλιξης της νομολογίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οποιαδήποτε εκ των προτέρων εκτίμηση, ως προς το εάν οι αξιώσεις των συνταξιούχων του Δημοσίου από την αντισυνταγματική περικοπή της υποπαρ. Β.3 της παρ Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 παραμένουν, για το χρονικό διάστημα μετά την 12η.5.2016 είναι αδύνατη.
 
16.Επομένως, με τα μέχρι τώρα νομολογιακά δεδομένα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τόσο το εάν οι συνταξιούχου του Δημοσίου είχαν προσφύγει στο Δικαστήριο τούτο πριν ή μετά τη δημοσίευση της 1277/2018 απόφασης –ή, κατά μείζονα λόγο, πριν ή μετά την 10.6.2015- όσο και το εάν πρόκειται για αξιώσεις από την ως άνω περικοπή των συντάξεών τους, αναγόμενες στο προηγούμενο ή στο επιγενόμενο της δημοσίευσης του ν. 4387/2016 χρονικό διάστημα, αποβαίνουν αδιάφορα για τη δικαστική διεκδίκηση των αξιώσεων αυτών. Οι αξιώσεις αυτές δεν υπόκεινται σε άλλο χρονικό περιορισμό ει μη μόνον της παραγραφής τους.
 
17.Οι ουσιώδεις αυτές διαφοροποιήσεις στην αντιμετώπιση από το Ελεγκτικό Συνέδριο της ποσοστιαίας περικοπής των άνω των 1.000,00 ευρώ συντάξεων του Δημοσίου, σε σχέση με τα πορίσματα των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας για την ίδια περικοπή των συντάξεων των συνταξιούχων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, επάγονται σημαντικά πρακτικά αποτελέσματα ως προς τις συ
 
18.Πρέπει να καταστεί απολύτως σαφές ότι, με την επιστροφή στους συνταξιούχους του Δημοσίου των ποσών που αντιστοιχούν στην περικοπή των συντάξεών τους, με βάση τις κριθείσες ως αντισυνταγματικές διατάξεις της υποπαρ. Β.3 της παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, και αφορούν το χρονικό διάστημα από 11.6.2015 έως 12.5.2016, ικανοποιούνται, για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ορισμένες μόνον από τις αξιώσεις των ανωτέρω απότ η διαγνωσθείσα υπό του Δικαστηρίου τούτου αντισυνταγματικότητα επιμέρους διατάξεων του νόμου αυτού.
 
19.Η διαπίστωση αυτή εγείρει την εξής πρόσθετη παρατήρηση: Επειδή όπως ρητώς ορίζεται στην παρ. 5 του άρθρου 1 του προτεινόμενου σχεδίου, οι εκκρεμείς, κατά τη δημοσίευση του νόμου, δίκες για αξιώσεις που υπερβαίνουν το προς επιστροφή ποσό συνεχίζονται απρόσκοπτα, είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν οι ενλόγω ρυθμίσεις θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποσυμφόρηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από τις εγερθείσες ενώπιόν του δεκάδες χιλιάδων αγωγές, με αντικείμενο τις απαιτήσεις που απορρέουν από τις κριθείσες ως αντισυνταγματικές διατάξεις του ν. 4093/2012.
 
V.Ειδικότερες παρατηρήσεις
 
20.(…)
 
21.Από τον συνδυασμό των παρ. 4 και 5 του άρθρου 1 του προτεινόμενου σχεδίου ευθέως προκύπτει ότι, για τους συνταξιούχους του Δημοσίου που, έως τη δημοσίευση του νόμου, δεν θα έχουν ασκήσει σχετικά ένδικα βοηθήματα, με την επιστροφή των, αναγόμενων στο χρονικό διάστημα από 11.6.2015 έως 12.5.2016, ποσών της περικοπής της σύνταξής τους, κατ’εφαρμογή των αντισυνταγματικών διατάξεων της υποπαρ. Β.3 της παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, αποσβέννυνται οι αξιώσεις τους, για το ως άνω χρονικό διάστημα, όχι μόνον από τη συγκεκριμένη περικοπή, αλλά και από όλες ανεξαιρέτως τις περικοπές και μειώσεις των συντάξεών τους που προέβλεπε ο ν. 4093/2012. Ήτοι και εκείνες από τις ωσαύτως κριθείσες ως αντισυνταγματικές μειωτικές αναπροσαρμογές των συντάξεων των αμειβόμενων με ειδικά μισθολόγια δημοσίων λειτουργών και υπαλλήλων, για τους οποίους έγινε λόγος προηγουμένως.
 
22.Δοθέντος όμως ότι οι προαναφερόμενες αξιώσεις έχουν οιονεί αναγνωρισθεί δικαστικά, με τη διάγνωση, σε πρότυπες δίκες, του ανίσχυρου των διατάξεων των περιπτ. 17, 21, 27 και 28 της υποπαρ. Γ.1 της παρ. Γ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, με βάση τις οποίες εχώρησαν οι αναπροσαρμογές, και δεν έχουν υποπέσει, όπως ήδη εκτέθηκε, σε παραγραφή, η απόσβεσή τους, ενώ παραμένουν ενεργές και χωρίς με τις προτεινόμενες διατάξεις να προβλέπεται η ικανοποίηση τους, θα μπορούσε να θέσει ζήτημα επέμβασης του νομοθέτη σε γεννημένα περιουσιακά δικαιώματα.
 
23. Και είναι μεν αληθές ότι τέτοιες επεμβάσεις εκ προοιμίου δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποκλείονται, υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που τις επιβάλλουν και τηρείται η αρχή της αναλογικότητας. Ως εκ τούτου δικαιολογείται, σε κάθε περίπτωση, επιφύλαξη, ως προς τη συμβατότητα των επίμαχων ρυθμίσεων προς το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ.
 
24.Εξ άλλου, η υποπαρ. Β.8 της παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 προέβλεπε την ανάλογη εφαρμογή, για τις εξομοιούμενες με τους συνταξιούχους του Δημοσίου κατηγορίες, όλων των προηγούμενων υποπαραγράφων της ιδίας παραγράφου, επομένως, όχι μόνον της περικοπής της υποπαρ. Β.3, αλλά και λ.χ. της κατάργησης των συγκαταβαλλόμενων με τις συντάξεις του Δημοσίου επιδομάτων εορτών και αδείας της υποπαρ. Β.4, της μείωσης των συντάξεων των άγαμων ή διαζευγμένων θυγατέρων της υποπαρ. Β.5 κ.λπ. Εν όψει ούτων, η μνεία στην παρ. 1 του άρθρου 1 του σχεδίου νόμου, της υποπαρ. Β.9, χωρίς άλλη διευκρίνηση, για τον προσδιορισμό των προς επιστροφή ποσών, μπορεί να προκαλέσει αμφιβολίες κατά την εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων, ότι δηλαδή, σε αντίθεση με τους συνταξιούχους του Δημοσίου, στους οποίους πρόκειται να επιστραφεί μόνον η περικοπή για το χρονικό διάστημα από 11.6.2015 έως 12.5.2016, της υποπαρ. Β.3, οι λοιπές διεπόμενες από το συνταξιοδοτικό καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων κατηγορίες δικαιούνται, για το ίδιο χρονικό διάστημα, της επιστροφής του συνόλου των, κατά την παρ. Β του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, περικοπών και μειώσεων των συντάξεών τους.
 
25.Όσον αφορά, τέλος, το άρθρο 2 του προτεινόμενου σχεδίου, καθόσον με αυτό αντικαθίσταται, από τότε που ίσχυσε, το αναφερόμενος την επιστροφή που δικαιούνται οι συνταξιούχων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης άρθρο 114 του ν. 4714/2020, ούτως ώστε πλέον της ίδιας επιστροφής να τύχουν και οι συνταξιούχοι του ΝΑΤ, δεν χρήζει γνωμοδότησης από την Ολομέλεια.».

Η ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου φαίνεται ότι λειτουργεί σαν ένας νομικός φάρος καθώς με την παραπάνω γνωμοδότηση αποκαθιστά ουσιαστικά την ουσία της δίκαιης δίκης και της απρόσκοπτης δικαιοσύνης. Αναμένουμε, λοιπόν, και η απόφαση του Δικαστηρίου να εφαρμόσει με το ίδιο σθένος το Animus του νόμου και να αποζημιώσει τους ήδη οικονομικά ταλαιπωρημένους συνταξιούχους που έως τώρα χρησιμοποιούνταν ως ένας “κουμπαράς ”  της εκάστοτε κυβέρνησης που έσπαγε στις δύσκολες στιγμές.

 

Η Δικηγορική Εταιρεία Καλούδης παρακολουθεί τις εξελίξεις τόσο σε νομολογιακό όσο και σε νομοθετικό επίπεδο και βασιζόμενοι στα ως άνω πρακτικά της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προτείνουμε για όσους δεν έχουν καταθέσει αγωγή όσον αφορά στις αντισυνταγματικές περικοπές των νόμων 4051/12 & 4093/12 καθώς και τα Δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και Επίδομα Αδείας, να το πράξουν ΑΜΕΣΑ, προκειμένου να κατοχυρώσουν ει δυνατόν, τα δικαιώματα τους μέχρι την δημοσίευση της Απόφασης ή της επικείμενης τροπολογίας.

 

Για κάθε επιπλέον πληροφορία μπορείτε να παρακολουθείτε τις δημοσιεύσεις μας στον Ιστότοπο της Εταιρείας μας αλλά και να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλέφωνα επικοινωνίας.